مغز چگونه در خواب، خاطرات را ذخیره می‌کند!

ما در نهایت متوجه شدیم که وقتی خواب هستیم، مغزمان چگونه خاطرات را ذخیره می‌کند. محققان به وسیله‌ی اسکن مغز افرادی که در خواب بودند، مشاهده کردند که چطور رد یک خاطره از یک ناحیه‌ی مغز به ناحیه‌ی دیگر می‌رود. ...

شهاب وحدت از دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا می‌گوید: «اثر اولیه ی خاطره به نوعی ناپدید شد و در همان زمان در جای دیگری ظاهر شد.» او می‌گوید این اولین بار است که مشاهده می‌شود خاطرات چگونه در طول خواب انسان بایگانی می‌شوند.

وحدت و همکارانش برای این تحقیق، افرادی را پیدا کردند که می‌توانستند در فضای محدود و پر سروصدای یک اسکنر MRI به‌ خواب بروند که به هیچ وجه کار آسانی نیست. او می‌گوید: «ما بیش از ۵۰ نفر را تحت بررسی قرار دادیم و فقط ۱۳ نفر از آنها را برای مطالعه انتخاب کردیم.»

سپس به این گروه از داوطلبان یاد داده شد که یک مجموعه از کلیدها را به ترتیب خاصی فشار دهند – به همان شیوه‌ای که یک پیانیست نواختن یک آهنگ را یاد می‌گیرد. حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول کشید تا هر فرد به ترتیب فشاردادن ۵ دکمه مسلط شود. وحدت می‌گوید: «آنها باید یاد می‌گرفتند که با حداکثر سرعت و دقت ممکن این کار را انجام دهند.»

هنگامی که ترتیب فشردن کلیدها را بخوبی یاد گرفتند، هر کدام از داوطلبان سرپوشی از الکترودهای EEG را روی سرشان قرار دادند تا ما بتوانیم بر فعالیت الکتریکی مغزشان نظارت کنیم و سپس وارد اسکنر MRI شدند – که تشخیص می‌داد کدام نواحی از مغز فعال هستند.

تیم تحقیقاتی، الگوی خاصی از فعالیت مغزی را در حین فشار دادن کلیدها توسط داوطلبان مشاهده کردند. هنگامی که داوطلبان از فشار دادن کلیدها دست کشیدند، این الگو همچنان تکرار می شد – به طوری که انگار هر فرد به‌طور ناخودآگاه در حال مرور چیزهایی بود که یاد گرفته بود.

سپس از داوطلبان خواستیم که بخوابند و تیم تحقیقاتی، هر یک از آنها را به مدت ۲٫۵ ساعت تحت نظر گرفتند. در ابتدا، الگوی فعالیت مغزی همچنان در ناحیه‌ی بیرونی مغز به نام کورتکس – که مسئول افکار پیچیده‌تر است – تکرار می‌شد.

هنگامی که داوطلبان وارد خواب غیر REM شدند – مرحله‌ای که ما خواب‌های نسبتا خسته‌کننده می‌بینیم – این الگو در کورتکس ناپدید شد اما یک الگوی مشابه از فعالیت مغزی در پوتامن (یک ناحیه در بخش درونی مغز) آغاز شد. وحدت می‌گوید: «این ردپا در طول خواب بتدریج افزایش یافت»

تیم او فکر می‌کنند که خاطرات مرتبط با حرکت برای ذخیره‌سازی طولانی‌مدت به نواحی عمیق‌تر مغز منتقل می شوند. کریستوف نیسن، در خدمات روانپزشکی دانشگاه برن سوئیس می‌گوید که این مسئله با این فرضیه که کورتکس مغز باید با خالی کردن فضا برای یادگیری اطلاعات جدید فضای کافی ایجاد کند، مطابقت دارد.

او می‌گوید خواب غیر REM درعرض چند ساعت اول خوابیدن اتفاق می افتد. اگر به یادگیری در شب علاقه دارید، مهم است که مطمئن شوید آن چند ساعت اولیه از خواب تان بدون وقفه هستند.

نیسن امیدوار است که درک بهتر از چگونگی ذخیره‌ی خاطرات در طول خواب بتواند به پیدا کردن درمان‌های بهتر برای افراد مبتلا به بی‌خوابی و اختلالات خواب مشابه منجر شود. چنین افرادی معمولا با دارو درمان می شوند که آنها را به خواب می بَرَد اما نیسن متوجه شده است که این خواب در بایگانی خاطرات، به اندازه‌ی خواب طبیعی موثر نیست.

مقاله مرتبط : روزها چه کنیم که شب خواب بهتری داشته باشیم؟

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه